Όλα τα νέα πρωτόκολλα για τον προσυμπτωματικό έλεγχο των γυναικών με σκοπό την πρόληψη του καρκίνου τραχήλου μήτρας αναφέρονται στην διενέργεια του HPV test (είτε HPV DNA test, είτε HPV mRNA test, είτε HPV oncoprotein test). Εϊναι όμως ιδιαίτερα σημαντικό να ξέρει κανείς, ότι τόσο στις πολύ μεγάλες πολυκεντρικές-πολυεθνικές μελέτες αλλά πλέον και στις χώρες που έχει ήδη ενσωματωθεί το HPV testing στην καθημερινή πράξη του screening, δεν εφαρμόζονται οποιαδήποτε HPV tests, αλλά μόνο αυτά των οποίων η μεθοδολογία έχει ελεγχθεί, αξιολογηθεί και αδειοδοτηθεί από τους αντίστοιχους αρμόδιους φορείς, είτε αυτοί είναι κρατικές ελεγκτικές υπηρεσίες – όπως η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, FDA, των ΗΠΑ – είτε είναι επιστημονικοί-ακαδημαϊκοί αξιολογητές, οι οποίοι απολαύουν της εμπιστοσύνης της διεθνούς κοινότητος και έχουν θεσπίσει κριτήρια, η εκπλήρωση των οποίων αποτελεί προϋπόθεση για την θετική αποτίμηση (International Guidelines - Meijer’s criteria, Valgent 1-4, Multi-tests comparisons -PREDICTORS 3).
Σύμφωνα με τελευταία μελέτη των M. Poljak και συνεργ. (2020) από τα >140 διαφορετικά HPV tests που υπάρχουν σήμερα στην διεθνή αγορά, , πάνω από 90% έχουν χαρακτηριστικά εφαρμογής, τα οποία δεν εναρμονίζονται με τι ς διεθνείς προδιαγραφές που έχουν γίνει αποδεκτές από την διεθνή HPV κοινότητα, το 81,8% των HPV tests δεν συνοδεύονται από σχετικές αναλυτικές ή κλινικές αξιολογήσεις δημοσιευμένες σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά και το 59,7% δεν έχει να παρουσιάσει ούτε μια σχετική με τα χαρακτηριαστικά του δημοσίευση σε επιστημονικά περιοδικά με κριτική ελεγκτική επιτροπή.
Τελικά, σύμφωνα με τελευταία αξιολόγηση του M. Arbyn (Nov.2020), μόνον 11 HPV tests έχουν αξιολογηθεί θετικά για χρήση στην κλινική πράξη (fully clinically validated) και από αυτά είναι δύο μόνο που ελέγχθηκαν πλήρως με βάση προοπτικές τυχαιοποιημένες μελέτες (HC2 & GP5+/6+ PCR), ένα μόνο που ενδείκνυται για χρήση on-site (Point-of-care testing) και εννέα που έχουν δείξει ικανοποιητική ενδο- και δια-εργαστηριακή αναπαραγωγιμότητα (intra- and inter-laboratory reproducibility) και παρόμοια (όχι χειρότερη – non-inferior) ευαισθησία και ειδικότητα με τα δύο πρώτα.
